Čelnici Kosova odali su 15. januara počast žrtvama masakra u Račku.
Srpske snage su prije 25 godina u ovom selu u opštini Štimlje ubile 45 albanskih civila.
Prilikom polaganja vijenaca u Račku predsjednica Kosova Vjosa Osmani zahvalila je bivšem američkom ambasadoru Vilijamu Vokeru (William Walker) koji je prisustvovao svečanosti.
Voker je tokom 1999. godine bio šef Verifikacione misije Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS) i dokumentovao je zločine počinjene u ovom selu.
Prema riječima predsjednice Kosova masakr u Račku je internacionalizovao pitanje Kosova. Ona je rekla da Voker već 25 godina radi na zaštiti istine o Račku, ali je dodala da se ovaj događaj i dalje demantuje u Srbiji.
“U trenutku kada, nažalost, današnji režim (predsjednika Srbije Aleksandra) Vučića, koji je nastavak režima (bivšeg srpskog lidera, Slobodana) Miloševića, ne samo da negira masakr u Račku, već i hapsi i muči one koji stavljaju cvijeće na grobove djece ubijene tokom rata”, rekla je Osmani.
Za Volkera, godišnjica je emotivan događaj, ali je kazao da su stanovnici ovog sela žrtvovali da građani Kosova danas imaju državu.
“Došao sam danas, kao što sam dolazio zadnjih 25 godina, da vidim što je ostalo od tog sjećanja kod mladih ljudi, koji imaju manje od 25, 30 godina, a koji čini mi se, čine 30 posto stanovništva. Oni se ne sjećaju kako je izgledao život na Kosovu pod diktatom Miloševića i Vlade u Beogradu. Za mene Račak predstavlja promjenu, pokret u odnosu na ono što Račak predstavlja danas. Za mene predstavlja ono što je Kosovo uspjelo postići od 2008.”, rekao je Volker tokom komemoracije.
Osmani je tokom komemoracije rekla da je masakr koji se dogodio u opštini Štimlje “uzdrmao temelje ljudske savjesti u cijelom u demokratskom svijetu”.
“Jer svijet je doživio jedan od najstrašnijih masakra koji se dogodio u Evropi krajem 20. stoljeća. Ovaj masakr ima žive svjedoke koji su doživjeli brutalnost tog dana. Osim preživjelih stanovnika, čija su svjedočanstva bitna, ne samo za historijsko pamćenje, ali i za razjašnjavanje autora zločina, ovaj masakr je imao i glavnog svjedoka koji je s nama i na ovu godišnjicu, ambasadora Vilijama Vokera”, rekla je Osmani, koja je dodala da je svjedočenje bivšeg ambasadora prekretnica u naporima Kosova za slobodu.
Kosovski premijer Aljbin (Albin) Kurti rekao je da je masakr u Račku “šokirao međunarodno javno mnjenje i međunarodnu diplomatiju i učinio neophodnom vojnu intervenciju NATO-a da bi se zaustavio genocid Srbije na Kosovu”.
Rekao je i da predsjednik Aleksandar Vučić nastavlja negirati zločine počinjene tokom rata, istaknuvši kako Kosovo ne oprašta zločine.
“Tada s mjesta ministra informisanja, a danas s mjesta predsjednika Srbije, ovaj čovjek kontinuirano negira zločin protiv čovječnosti kojeg je počinila Vlada Srbije”, rekao je Kurti.
U međuvremenu, predsjednik Skupštine Kosova Glauk Konjufca rekao je da je poslije masakra u Račku demokratski svijet “shvatio da jezik koji Srbija zna je jezik snage”, misleći na NATO bombardovanje srpskih ciljeva.
Na godišnjicu masakra u Račku, američki ambasador u Prištini Jeff Hovenier citirao je izjavu dr. Martina Luthera Kinga “nepravda na bilo kojem mjestu je prijetnja pravdi svuda”, pozivajući da se ono što se dogodilo u Štimlju ne smije negirati.
“Ne dopustite da bilo ko zaboravi ili negira što se dogodilo u Račku, ili zašto su Sjedinjene Države i saveznici stali u odbranu naroda Kosova. Sjećam se tog dana vrlo dobro”, napisao je Hovenijer na platformi X.
Nakon masakra u Račku, u martu 1999. godine, NATO je napao vojne i policijske ciljeve u bivšoj Jugoslaviji.
Nakon 78 dana napada, bombardovanja su zaustavljena 10. juna 1999. usvajanjem Rezolucije 1244 Vijeća sigurnosti Ujedinjenih nacija.
Intervencija NATO-a na Kosovu omogućila je povratak za više od 800.000 izbjeglica, raseljenih lica unutar i van Kosova.
U ratu na Kosovu 1998/99. godine ubijeno je više od 13.000 civila, a hiljade osoba je nestalo.
Više od 1.600 ljudi se i dalje vodi kao nestalo, većinom Albanaca.
Račak
