Đurađ Čanak
Srbin iz sela Zrmaja u opštini Gračac. Vojnici HV-a su ga tokom akcije „čišćenja terena“ uhvatili i vezali za drvo, kako bi im priznao gde
Škabrnja se nalazi na jugozapadu Hrvatske i 1991. godine je bila u sastavu opštine Zadar, koja se na jugoistoku graničila s opštinom Benkovac. Imala je oko 2.000 stanovnika, skoro isključivo hrvatske nacionalnosti.
U septembru 1991. godine, JNA je bombardovao Škabrnju i Nadin iz vazduha, pri čemu su korišćene i kasetne bombe. Dana 2.10.1991. godine, poginulo je troje meštana i donesena je odluka da se evakuiše civilno stanovništvo, posle čega je u Škabrnji ostalo samo oko 240 pripadnika rezervnih policijskih snaga i dobrovoljci koji su branili selo.
Dana 9.10.1991. godine, između komande 9. korpusa JNA stacionirane u Kninu i predstavnika opštine Zadar, sklopljen je sporazum o prekidu borbenih dejstava, deblokadi Zadra i povlačenju JNA iz zadarskog garnizona i sa aerodroma Zemunik u Benkovcu. Meštani koji su bili evakuisani vratili su se u Škabrnju 6.11.1991. godine.
Iako je sporazum i dalje bio na snazi, između 06:00 i 07:00 časova 18.11.1991. godine, jedna mehanizovana pešadijska jedinica JNA sa 80 do 200 pripadnika, osam do devet oklopnih transportera i tri tenka, krenula je prema Škabrnji iz srpskog sela Smilčić. U toj operaciji učestvovala je i TO, uključujući i pripadnike TO Benkovac, koja je bila potčinjena JNA. Tom formacijom JNA komandovao je potpukovnik Momčilo Bogunović iz 180. motorizovane brigade JNA. U 07:30 časova, takođe iz pravca Biljana ili Lišana, počelo je intenzivno granatiranje Škabrnje.
Na Crkvu uznesenja blažene djevice Marije u centru Škabrnje otvorena je vatra iz jednog tenka JNA. Vojnici su tenkovima pokušali da uđu u crkvu ali ih je zaustavio kapetan Zoran Janković iz Odžaka. Nekoliko vojnika je bez njegovog odobrenja ušlo u crkvu i otvorilo vatru. Jedan tenk je dejstvovao prema školi u Škabrnji.
Odbranom Škrabrnje je rukovodio Marko Miljanić, kome su tokom napada ubijeni brat Slavko i otac Joso Miljanić.
Kada je JNA napala Škabrnju Luka Brkić se sakrio u podrum kuće svog brata sa još nekoliko meštana. Srpski vojnici su ih, preteći da će ubaciti granatu unutra, isterali iz podruma i koristili Brkića kao živi štit.
Neven Šegarić, Lucija Šegarić, Krsto Šegarić, Maja Grgica Šegarić, Željko Šegarić, Josip Miljanić, Stana Vicković i trinaestogodišnji Ivica Bilaver skrivali su se u podrumu kuće Slavka Šegarića u zaseoku Ambar. Ubrzo posle prvog granatiranja, u podrum su došli vojnici JNA. Ubili su Luciju Šegarić, Krstu Šegarića, Stanu Vicković i Josipa Miljanića.
Kada je počeo napad na Škabrnju, Tomislav Šegarić se sakrio u podrum kuće Petra Pavičića zvanog Pešo u Škabrnji, zajedno sa približno 25 do 30 civila, među kojima je bilo žena, dece i starijih ljudi. Vojnici su ih izbacili iz podruma i vatrenim oružjem ubili desetoro ljudi.
U Škabrnji je tokom napada 18.11.1991. godine poginulo najmanje 38 osoba. Tela poginulih meštana su šest dana kasnije prebačena u bolnicu u Zadru, radi obdukcije i identifikacije.
Hrvatske snage su se u 05:00 časova ujutro 19.11.1991. godine povukle iz Škabrnje. Neki civili su ostali u selu. U decembru su ubijeni roditelji Boška Brkića, Mate i Josipa Brkić, kao i Marija Bilaver i Kata Perica.
Godine 1996, iz masovne grobnice kod škole u Škabrnji ekshumirani su posmrtni ostaci 26 osoba ubijenih posle 19.11.1991. godine.
Tokom 1990. godine Nadin se nalazio u sastavu opštine Benkovac, približno tri kilometra jugoistočno od Škabrnje. Imao je između 300 i 660 stanovnika, većinom Hrvata.
Tokom septembra 1991. godine Nadin je bombardovan iz vazduha kao i Škabrnja.
Dana 18.11.1991. godine, oko 07:00 časova, započelo je granatiranje Nadina je iz pravca srpskih sela Biljane ili Lišane. Većina žena i dece su otišli iz Nadina u Polaču, Zaton i Zadar, a u selu su ostali samo muškarci i nekoliko žena.
Dan kasnije, 19.11.1991. godine oko 07:00 časova, konvoj JNA je napustio Škabrnju i uputio se putem prema Nadinu, koji je ponovo granatiran. Konvoj je prošao kroz Nadin oko 14:00 časova i potom se povukao u kasarnu u Benkovcu.
Tokom napada na Nadin 19.11.1991. godine, vojnici u uniformama JNA došli su u kuću Pere Sopića, gde su zatekli Novicu Atelja, Stoju Brkić, Danku Brzoju, Iku i Mašu Čirjak, Jakova i Mariju Šestan. Vojnici su Novicu Atelja ubili ispred kuće, a potom se vratili u kuću i pobili ostale civile. U Nadinu je tog dana ubijeno sedam meštana.
U Škabrnji i Nadinu je tokom napada na sela kao i u mesecima neposredno posle napada ubijene najmanje 73 osobe.
Srbin iz sela Zrmaja u opštini Gračac. Vojnici HV-a su ga tokom akcije „čišćenja terena“ uhvatili i vezali za drvo, kako bi im priznao gde
Srbin iz Golubića, pripadnik seoske straže u okviru VRK. Bio je u dvorištu kuće u kojoj je živeo sa roditeljima i kuvao kafu, kada su
Srbin iz Vrbnika. Sa suprugom Veselom Damjanić, sinom Rajkom i sestrom Anđelijom 6.8.1995. godine sedeo je u dvorištu porodične kuće. Dvojica vojnika HV došla su
Srbin iz sela Kijane u opštini Gračac. U vreme napada na selo imao je 65 godina i jedan je od meštana koji nisu napustili Kijane
Srbi iz Polače. Ubijeni su u izbegličkoj koloni kod sela Kovčić, kada su vojnici HV presreli kolonu i počeli da pucaju. Nikola Dragičević je umro
Jedan deo meštana sela Gošić u opštini Kistanje se od početka operacije „Oluja“ krio u obližnjoj šumi. Oko četiri sata popodne 27.8.1995. godine, u Gošić
This website was created and maintained with the financial support of the European Union. Its contents are the sole responsibility of the RECOM Reconciliation Network and do not necessarily reflect the views of the European Union.
© Glas Žrtava